Damn Small Linux
Damn Small Linux ( gọi tắt là DSL) là một phân hệ của Linux dành riêng cho kiến trúc thuộc dòng bộ vi xử lý x86, có thể chạy trực tiếp từ đĩa CD, ổ đĩa USB hoặc thẻ nhớ compactflash mà không cần phải cài đặt trên ổ đĩa cứng máy tính. DSL hoạt động ổn định trên mọi cấu hình PC, kể cả những máy tính cũ kỹ bởi lẽ hệ điều hành mã nguồn mở này sử dụng rất ít tài nguyên hệ thống và bộ nhớ RAM. Nhìn chung, DSL là một desktop gần như hoàn chỉnh và cung cấp khá nhiều công cụ sử dụng dòng lệnh. Ngoài ra, bạn cũng có thể khai thác nó cho hầu hết các nhu cầu phổ biến nhất, chẳng hạn như lướt web, kiểm thư điện tử, soạn thảo văn bản, tính toán, xem phim, nghe nhạc, duyệt ảnh số và PDF, truy xuất máy tính từ xa, quản trị mạng và đồ họa cơ bản.
1. Cấu hình tối thiểu: Ổ đĩa USB có dung lượng từ 64 MB trở lên, bộ nhớ RAM có dung lượng từ 128 MB trở lên và BIOS hỗ trợ tính năng boot máy từ ổ đĩa USB.
2. Định dạng ổ đĩa USB bằng phần mềm chuyên dụng:
- Tải về và cài đặt công cụ miễn phí HP Windows Format Utility for USB Drive Key or DiskOnKey 2.00.006 Rev B (dung lượng 1,97 MB) tại ftp://ftp.compaq.com/pub/softpaq/sp27001-27500/SP27213.exe.
- Cắm ổ đĩa USB với máy tính rồi kích hoạt chương trình này. Giao diện HP USB Disk Storage Format Tool 2.0.6 sẽ xuất hiện.
- Bấm chọn tên của ổ đĩa USB cần được định dạng đặc biệt từ danh sách liệt kê thiết bị trong vùng Device, chọn hệ thống tập tin là FAT hoặc FAT32 từ mục File system (có thể chọn giá trị mặc định), đặt tên cho bộ đĩa này trong mục Volume label.
- Bấm lên nút Start, chọn Yes khi xuất hiện hộp thoại HPUSBFW để xác nhận rằng bạn thật sự muốn định dạng cho ổ đĩa USB này (mọi dữ liệu đang được lưu trữ ở trên đấy sẽ được xóa sạch).
- Chờ cho đến khi hoàn tất tiến trình định dạng, bấm OK rồi bấm lên nút Close để kết thúc.
3. Cài đặt trình xả nén chuyên dụng: Hãy sử dụng một trình xả nén bất kỳ có hỗ trợ chuẩn định dạng ISO, chẳng hạn như Extract Now 4.2.9.0. Chương trình miễn phí, tương thích với Windows 2000/XP, dung lượng 959 KB, download tại http://www.extractnow.com/extractnow.exe.
Bấm đôi chuột lên tập tin extractnow.exe đã tải về, bấm Next 3 lần, đánh dấu kiểm trước tùy chọn Create an icon in the Quick Launch bar, bấm Next > Install, gỡ bỏ dấu kiểm trước tùy chọn Launch ExtractNow rồi bấm lên nút Finish để hoàn tất quá trình cài đặt và tích hợp ứng dụng vào menu ngữ cảnh của Windows Explorer.
4. Cài đặt DSL lên ổ đĩa USB:
- Hãy tải về Damn Small Linux (miễn phí, dung lượng 49,9 MB) tại http://distro.ibiblio.org/pub/linux/distributions/damnsmall/current/dsl-embedded.zip.
- Bấm phải lên tập tin dslembedded.zip đã tải về, chọn mục Extract Extract to named folder, chờ cho đến khi hoàn tất quá trình xả nén, thì đóng hộp thoại ExtractNow.
- Sao chép tất cả những tập tin được lưu trữ trong thư mục vừa được xả nén vào thư mục gốc của ổ đĩa USB rồi xóa tập tin nguồn dsl-embedded.zip để tiết kiệm dung lượng lưu trữ cho máy tính.
- Kế tiếp, bạn hãy tải về tập tin syslinux-2.11.zip (miễn phí, dung lượng 555 KB) tại http://www.kernel.org/pub/linux/utils/boot/syslinux/Old/syslinux-2.11.zip rồi tiến hành xả nén cho nó vào một thư mục mới trên máy tính tương tự như khi xả nén tập tin dslembedded.zip
- Vào menu Start > Run..., nhập vào câu lệnh cmd, dùng lệnh chuyển thư mục (lệnh cd) của MS DOS để chuyển đến thư mục xả nén của tập tin syslinux-2.11.zip, nhập tiếp dòng lệnh syslinux.exe E: (E là ký tự đại diện của ổ đĩa USB có chứa hệ điều hành DSL) rồi gõ phím Enter để tiếp tục.
5. Thiết lập cấu hình cho BIOS để boot DSL từ ổ đĩa USB: Tái khởi động PC, bấm phím Del để bắt đầu thiết lập cấu hình cho BIOS, sử dụng các phím mũi tên để chọn mục Advanced BIOS Features, gõ phím Enter trong mục Boot Sequence, xác lập tuỳ chọn là USB-ZIP hoặc USB-HDD trong mục 1st Boot Device, gõ phím Enter trong mục Hard Disk Boot Priority, xác lập tên thiết bị của ổ đĩa USB trong mục số 1, bấm phím F10, bấm phím Y rồi gõ phím Enter để lưu lại cấu hình của BIOS. Máy tính của bạn sẽ tự động restart và bắt đầu chạy hệ điều hành DSL từ ổ đĩa USB.
PC Linux OS
PC Linux OS (gọi tắt là PCLOS) là một trong số ít những phân hệ của Linux có giao diện đẹp, thiết kế hoàn chỉnh, đa năng và dễ sử dụng. Phiên bản chạy trực tiếp từ ổ đĩa USB chủ yếu dành cho đối tượng người dùng lần đầu tiên bước vào thế giới hệ điều hành mã nguồn mở và các doanh nghiệp nhỏ chưa đủ khả năng tài chính để sử dụng các giải pháp thương mại, đặc biệt là những sản phẩm phổ dụng của Microsoft. Ngoài ra, hệ điều hành di động này còn có thể phát tốt hầu hết các chuẩn định dạng đa phương tiện. Nói tóm lại, Windows XP có gì thì PCLOS cũng có nấy!
1. Cấu hình tối thiểu: Ổ đĩa USB có dung lượng từ 1 GB trở lên, bộ nhớ RAM có dung lượng từ 256 MB trở lên và BIOS hỗ trợ tính năng boot máy từ ổ đĩa USB.
2. Định dạng ổ đĩa USB bằng phần mềm chuyên dụng: (như mục 2 trong phần nói về hệ điều hành Damn Small Linux).
3. Cài đặt trình xả nén chuyên dụng: (như mục 3 trong phần nói về hệ điều hành Damn Small Linux).
4. Cài đặt PCL lên ổ đĩa USB:
- Hãy tải về PC Linux OS (phiên bản Live USB của PCL, miễn phí, dung lượng 484 MB) tại http://ftp.belnet.be/linux/pclinuxos/live-cd/english/preview/pclinuxos-p93ajunior.iso
- Xả nén tập tin này vào một thư mục mới trên máy tính (tham khảo mục 4 trong phần nói về hệ điều hành Damn Small Linux), sao chép mọi tập tin được lưu trữ trong thư mục vừa được xả nén vào thư mục gốc của ổ đĩa USB rồi xoá tập tin nguồn pclinuxos-p93a-junior.iso để tiết kiệm dung lượng lưu trữ cho máy tính. Hãy sao chép mọi tập tin hiện có trong thư mục isolinux ra thư mục gốc của ổ đĩa USB rồi tiến hành đổi tên của tập tin isolinux.cfg thành syslinux.cfg.
- Kế tiếp, bạn hãy tải về tập tin syslinux-3.11.zip (miễn phí, dung lượng1,63 MB) tại http://www.kernel.org/pub/linux/utils/boot/syslinux/Old/syslinux-3.11.zip rồi tiến hành xả nén cho nó vào một thư mục mới trên máy tính tương tự như khi xả nén tập tin pclinuxosp93a-junior.iso
- Vào menu Start > Run..., nhập vào câu lệnh cmd, dùng lệnh chuyển thư mục (lệnh cd) của MS DOS để chuyển đến thư mục xả nén của tập tin syslinux-3.11.zip (ví dụ cd syslinux- 3.11 rồi gõ phím Enter), tiếp tục dùng lệnh chuyển thư mục (lệnh cd) của MS DOS để chuyển đến thư mục Win32, nhập vào dòng lệnh syslinux.exe E: (E là ký tự đại diện của ổ đĩa USB có chứa hệ điều hành PCL) rồi gõ phím Enter để tiếp tục.
5. Thiết lập cấu hình cho BIOS để boot PCL từ ổ đĩa USB: (như mục 5 trong phần nói về hệ điều hành Damn Small Linux).
LÊ NGUYỄN BẢO NGUYÊN