Có 2 công nghệ kết nối không dây thông dụng hiện nay nhằm trao đổi dữ liệu hay truyền lệnh giữa các thiết bị là công nghệ dùng tia hồng ngoại theo chuẩn IrDA (Infrared Data Association) và công nghệ Bluetooth dùng vi sóng. Bài viết sau sẽ phân tích những ưu điểm vượt trội của công nghệ Bluetooth so với IrDA, cách thực hiện kết nối Bluetooth giữa máy vi tính với các thiết bị có hỗ trợ công nghệ này, cũng như vài nét tổng quát về thị trường thiết bị kết nối Bluetooth tại TP. HCM.
Có thể hiểu nôm na Bluetooth là một giao tiếp hay một phương thức kết nối các thiết bị được hỗ trợ lại với nhau mà không cần đến sự có mặt của các dây cáp. Từ đó có thể dễ dàng chia sẻ thông tin, dữ liệu từ thiết bị này với các thiết bị khác. Nếu bạn đã hiểu được và sử dụng giao tiếp hồng ngoại thì có thể nói Bluetooth là một bước cải tiến vượt bậc trong việc trao đổi dữ liệu giữa các thiết bị với nhau.
Các chuẩn của Bluetooth
- Đang lưu hành thông dụng nhất vẫn là chuẩn 1.1, hoạt động như một cầu nối giúp máy tính có gắn thiết bị này trao đổi dữ liệu với tối đa là 7 thiết bị có tính năng Bluetooth khác nằm trong vùng phủ sóng từ 10 m và xa nhất 100 m theo lý thuyết (tùy thuộc Class). Tốc độ truyền dẫn trong môi trường tối ưu có thể lên đến 723 kbps. Hoạt động trên tần số 2.4 GHz.
- Do sử dụng chung băng tần 2,4 MHz (điện thoại không dây, mạng WiFi chuẩn 802.11b/g, lò vi sóng...) nên rất hay xảy ra vấn đề giao thoa tần số khi nhiều thiết bị không dây kết nối trong một môi trường với nhau. Chuẩn Bluetooth 1.2 ra đời bổ sung cơ chế AFH (Adaptive Frequency Hopping) nhằm khắc phục tình trạng này. Mặc khác chuẩn Bluetooth 1.2 cải tiến thời gian kết nối (pair) thiết bị Bluetooth nhanh hơn chuẩn 1.1, và được tăng cường thêm tính năng Enhanced Voice Processing nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ trao đổi dữ liệu về âm thanh, hình ảnh, video giữa các thiết bị Bluetooth (nhất là điện thoại di động, tai nghe không dây) nhưng tốc độ truyền dẫn theo lý thuyết vẫn là 723 kbps.
- Một thông số cũng không kém phần quan trọng đó là Class. Thông số Class quyết định đến độ phủ sóng của thiết bị hỗ trợ. Thông dụng nhất với giá rẻ hơn là thiết bị tích hợp Class II với khả năng phủ sóng xa nhất theo lý thuyết là 10 m. Còn lại là Class I được cải tiến và tích hợp trên các thiết bị xuất hiện gần đây với khả năng phủ sóng tối đa có thể lên đến 100 m. Tuy nhiên tất cả chỉ đạt được trên môi trường tối ưu và lý thuyết. Trên thực tế vùng phủ sóng chỉ vào khoảng 2/3 lý thuyết mà thôi.
Tại sao dùng Bluetooth mà không dùng IrDA?
Rất dễ hiểu vì Bluetooth có rất nhiều ưu điểm vượt trội hơn:
- Tuy cùng là giao tiếp không dây nhưng IrDA mắc phải một khuyết điểm rất lớn. Đó là khi muốn truyền dữ liệu giữa hai thiết bị thì phải đặt hai “mắt đọc” sát bên nhau. Khoảng cách tối đa là 1 mét và khoảng không giữa hai “mắt đọc” đó tuyệt đối không có vật gì chắn ngang. Nếu thỏa mãn hai điều kiện đó thì thiết bị mới có thể nhận biết nhau. Nhưng đối với giao tiếp Bluetooth thì khác, nó sẽ tạo thành một vùng phủ sóng ở tần số 2,4 GHz giúp việc trao đổi với thiết bị rộng hơn và dễ dàng hơn.
- Nếu bạn đã từng có ý định kết nối điện thoại di động Nokia 6230 với máy tính thông qua cổng hồng ngoại để truyền dữ liệu hình ảnh và âm thanh sang thì bạn sẽ phải nghĩ đến việc mua một thiết bị Bluetooth ngay. Kinh nghiệm thực tiễn cho thấy cổng hồng ngoại tích hợp trong máy tính xách tay FTP Elead 519 (và một số hiệu máy tính xách tay khác) không thể nhận dạng ra thiết bị Nokia 6230 mặc dù đã đặt hai thiết bị này sát với nhau. Trong khi đó với Siemens C65 và Nokia 8250 vẫn kết nối bình thường. Theo ý kiến của một người bạn kinh doanh ĐTDĐ thì không chỉ riêng Nokia 6230 mà một số model ĐTDĐ khác chỉ kết nối được với máy tính qua cổng Bluetooth hoặc dây cáp mà thôi. Điều này cho thấy IrDA không thực sự ổn định và không phải bất cứ thiết bị nào cùng hỗ trợ chuẩn IrDA cũng có thể kết nối với nhau. Nhưng với Bluetooth, nếu đã hỗ trợ thì chắc chắn sẽ kết nối được.
- Tốc độ truyền tải Bluetooth nhanh hơn rất nhiều so với giao tiếp IrDA.
- Xu thế thời đại cộng với việc xuất hiện ngày càng nhiều thiết bị hỗ trợ chuẩn Bluetooth cũng là một trong những nguyên nhân tác động, bạn nên đầu tư một giao tiếp Bluetooth để có thể thực hiện công việc chia sẻ dữ liệu dễ dàng và thuận tiện hơn.
- Và cuối cùng là vấn đề giá cả. Giá bán các thiết bị bắt sóng Bluetooth tuy đắt hơn các thiết bị hồng ngoại nhưng sự chênh lệch chỉ vào khoảng vài USD, bù lại bạn sẽ được tất cả những ưu điểm đã nói ở trên.
Kết nối Bluetooth với máy tính như thế nào?
- Rất đơn giản, hầu hết các thiết bị bắt sóng Bluetooth đều mang giao tiếp USB của máy tính. Có thể là giao tiếp USB 1.1 hay USB 2.0 nhưng tốc độ kết nối cũng như truyền tải dữ liệu giữa các thiết bị hỗ trợ hầu như không có sự chênh lệnh. Chỉ cần cắm vào cổng USB của máy tính thì hệ điều hành sẽ tự động nhận diện. Tuy nhiên, có điều bắt buộc là bạn phải cài đặt driver bổ sung kèm với trình quản lý trong đĩa CD kèm theo sản phẩm của nhà sản xuất dù hệ điều hành đang sử dụng là Windows 200 hay XP đi chăng nữa. Sau đó phải khởi động lại máy tính thì có thể làm việc được.
- Đi theo cùng sản phẩm của từng nhà sản xuất đều có phần mềm điều khiển riêng biệt. Tuy nhiên cũng có trường hợp một vài sản phẩm tuy khác tên nhà sản xuất nhưng lại dùng chung cùng một trình điều khiển. Nhìn chung quá trình cài đặt và sử dụng cũng đơn giản. Sau khi cài đặt hoàn tất, bạn hãy khởi động chương trình. Đầu tiên bạn phải tiến hành scan thiết bị. Quá trình này mất khoảng vài giây. Sau đó bạn đã có thể biết được chính xác số thiết bị Bluetooth đang hoạt động trong bán kính phủ sóng. Bạn nhấn chuột vào biểu tượng của từng thiết bị là biết được thiết bị Bluetooth vừa chọn thực hiện được những dịch vụ trao đổi dữ liệu nào. Nhấn chuột phải ở từng thiết bị cho phép bạn làm thao tác kết nối (pair) hay gỡ kết nối (unpaired) với thiết bị để khai thác các dịch vụ cần thiết.
- Một điều cũng cần nhắc đến là giao tiếp Bluetooth và IrDA tuy đều có khả năng truyền tải dữ liệu không dây nhưng do hoạt động ở tần số khác nhau nên tuyệt đối không có sự tương thích với nhau, nghĩa là thiết bị bắt sóng Bluetooth không thể nhận dạng được thiết bị mang giao tiếp IrDA và ngược lại.
Giá cả tham khảo và nơi bán các thiết bị Bluetooth tại thị trường TP. HCM
Không giống các thiết bị khác, việc chọn mua thiết bị Bluetooth lại gặp rất nhiều khó khăn, bởi vì hầu hết các nơi bán đều không ghi rõ các chuẩn mà chỉ ghi tên gọi, giá cả và rất ít thông tin về sản phẩm. Để thuận tiện cho việc tìm mua thiết bị này, tôi đã thống kê được một số nơi bán tại thị trường Thành phố Hồ Chí Minh, xin cung cấp để các bạn tham khảo (xem bảng).
GIANG VŨ VĂN