Hiện nay trên thị trường, màn hình LCD chuẩn rộng (widescreen) đang gia tăng rất nhanh về số model với đủ các kích thước từ 17 cho đến trên 22 inch. Các hãng sản xuất cũng đang hướng người tiêu dùng sang các kích cỡ màn hình 19 và 20 inch. Nhìn vào bảng giá màn hình LCD, bạn sẽ dễ dàng nhận thấy các loại màn hình 17 và 19 inch có giá chênh lệch không nhiều, thậm chí giá của màn hình 19 inch widescreen còn rẻ hơn màn hình 17 inch thường.
Không như chuẩn thông thường theo tỉ lệ 4:3 hay 5:4, màn hình rộng có tỉ lệ 16:9 đối với TV và 16:10 đối với máy tính, giống như tỷ lệ của chuẩn độ nét cao HD (HDTV, HD DVD). Một số nghiên cứu gần đây cho thấy tỉ lệ 3:4 không phải là tối ưu cho mắt người, mà 16:9 hoặc 16:10 mới là tiã lệ tốt nhất do phù hợp hơn với tầm quan sát của con người vốn thiên về chiều ngang hơn chiều dọc (góc nhìn sang hai bên của mắt rộng hơn so với góc nhìn từ trên xuống dưới). Tỉ lệ này sẽ đem lại hiệu quả cao nhất trong việc hiển thị hình ảnh trên màn hình và thu nhận hình ảnh của mắt, giúp hiển thị nhiều dữ liệu hơn, trình chiếu đồng thời nhiều tài liệu, chiếu phim DVD mà không còn vướng hai dải đen ở trên hoặc dưới màn hình. Sự phong phú của các model màn hình rộng trên thị trường cùng sự đa dạng về kiểu dáng, tính năng và các thương hiệu đang làm gia tăng sự quan tâm của người tiêu dùng. Tuy nhiên việc chuyển sang LCD màn hình rộng trong một số trường hợp có thể gây một ít bối rối nên cũng cần cân nhắc khi bạn quyết định chọn mua loại màn hình này.
l Một số ưu điểm của chuẩn màn hình rộng:
- Đối với ứng dụng văn phòng, chuẩn màn hình rộng mang lại ưu điểm lớn nhất là không gian quan sát rộng hơn rất nhiều so với màn hình tỉ lệ 4:3, điều đó giúp mở nhiều tài liệu sát cạnh nhau cùng lúc rất thuận tiện cho những ứng dụng văn phòng, đặc biệt là Excel với hàng cột số liệu kéo dài ra rất nhiều và một màn hình rộng 20 inch có thể hiển thị cùng lúc 2 trang văn bản đặt cạnh nhau.
- Đối với ứng dụng đồ họa, chuẩn màn hình rộng sẽ cung cấp thêm không gian theo chiều ngang cho việc sắp xếp các hộp công cụ, các bảng màu... mà không phải xâm lấn vùng làm việc.
- Đối với nhu cầu giải trí, màn hình rộng luôn là sự lựa chọn tối ưu cho việc nghe nhìn, biên tập phim ảnh. Đa số các màn hình rộng đều hỗ trợ các chuẩn trong tương lai như HD DVD, Blu-ray, HDCP, vốn đòi hỏi các thiết bị phải có tính tương thích. Với màn hình rộng, khi xem phim DVD sẽ không còn hiện tượng có hai dải đen bên trên và dưới màn hình, toàn bộ hình ảnh sẽ phủ đầy màn hình như đang xem phim ở rạp trên màn ảnh rộng.
- Đối với nhu cầu lướt web, chuẩn màn hình rộng sẽ đem lại nhiều không gian hơn, bạn không cần phải liên tục sử dụng thanh trượt ngang vốn bất tiện bên dưới màn hình khi muốn phóng to hay truy cập các trang web quá khổ.
- Đối với các game thủ, hầu hết các game mới đều hỗ trợ cả hai khung hình tỉ lệ 4:3 hay 16:9 chứ không chỉ 4:3 nên bạn sẽ không gặp vấn đề nào. Chuẩn màn hình rộng sẽ cung cấp một góc quan sát rộng hơn, rất thích hợp với các game thể thao, đua xe, chiến thuật, bắn súng... và bạn sẽ thấy cùng một game nhưng chơi trên màn hình rộng thú vị hơn rất nhiều. Thế nhưng các game cũ và đa số game online chưa hỗ trợ chuẩn màn hình rộng nên hình ảnh sẽ bị kéo dãn ra hai bên, hoặc có hai dải đen hai bên màn hình.
Không thể phủ nhận một LCD màn hình rộng có hình dáng bắt mắt hơn màn hình tỉ lệ 4:3. Dù vậy màn hình rộng cũng còn một số khuyết điểm như cùng một kích thước nhưng diện tích hiển thị thấp hơn chuẩn 4:3, độ phân giải chuẩn của LCD màn hình rộng khác với LCD tỉ lệ 4:3 thông thường nên ít được hỗ trợ trên một số chương trình trong DOS và các game cũ như Fifa 05...
l Lưu ý:
Kích thước màn hình: cùng 19 inch nhưng màn hình rộng có diện tích hiển thị thấp hơn tới 15% so với màn hình tỉ lệ 4:3. Tuy nhiên người dùng lại có cảm giác to hơn hẳn vì tỉ lệ 16:10 thuận với tầm nhìn của mắt. Vì vậy kích cỡ nào mới nên dùng chuẩn màn hình rộng cũng cần phải lưu ý và đang được bàn luận rất nhiều. Theo ý kiến của hầu hết người dùng có kinh nghiệm, chỉ nên chọn màn hình rộng có kích thước thấp nhất là 19 inch, tuyệt nhất là từ 20 inch trở lên. Hiện tại cũng có một số màn hình 17 thậm chí 15 inch khổ rộng, tuy nhiên vùng hiển thị sẽ khá nhỏ và ở kích thước này không có nhiều sự lựa chọn cho bạn. Tại thị trường VN hiện nay, màn hình rộng 19 inch đang có rất nhiều model và thương hiệu khác nhau cho bạn chọn lựa, đặc biệt là có giá rất hấp dẫn so với màn hình 17 và cả 19 inch tỉ lệ 4:3. Đây sẽ là một lựa chọn rất đáng giá.
Khi lựa chọn một màn hình rộng cần xem xét việc hỗ trợ chuẩn HDCP, có nhiều cổng kết nối như DVI, S-Video, Component... đạt chứng nhận tương thích Windows Vista, đây sẽ là lợi thế lớn cho bạn sau này.
Trước khi chuyển sang màn hình rộng bạn nên kiểm tra các chương trình thường sử dụng có tương thích với chuẩn mới không, và để chắc chắn, bạn có thể thử bằng cách chạy chương trình ngay tại nơi bán trên một màn hình rộng. Với các game thủ cần vào phần Settings xem các độ phân giải của chuẩn màn hình rộng (xem bảng) có được game hỗ trợ hay không.
Màn hình rộng đang dần chiếm lĩnh thị trường, đặc biệt ở các kích thước lớn và sẽ là chuẩn giải trí và làm việc trong tương lai. Bạn có thể sẽ phải nâng cấp, thay thế máy tính để có thể làm việc và tương thích với các chuẩn trong tương lai, vì vậy màn hình rộng sẽ là một lựa chọn cho bây giờ và cho cả 3 - 5 năm tới.
NGUYỄN CÁT ĐĂNG