Nếu bạn thích nghiên cứu về card màn hình thì Riva Tuner là một chương trình rất đáng để bạn quan tâm. Nó cung cấp cho bạn nhiều tiện ích cũng như phương thức tiếp cận gần hơn với card màn hình. Đây là chương trình hoàn toàn miễn phí, được cung cấp chính thức tại trang web guru3d.com. Bạn vào đây gõ RivaTuner lập tức sẽ có link download RivaTuner 2.0 rc16, dung lượng 1,23 MB.
¢ Xem thông số của card màn hình
Bạn đang bực mình là tại sao chiếc card màn hình 512MB Geforce 7300GS (PCI Express 16x, DDR2) trị giá hàng triệu đồng mới tậu về lại không chơi được game The Elder Scrolls IV Oblivion, nhất là cảnh đi trong rừng tốc độ xử lý khung hình chỉ 1 frame/s mặc dù đã thiết lập chế độ hình ảnh của game ở mức xấu nhất? Lý do mà bạn không thể ngờ tới chính là bus RAM của card này chỉ là 64bit nên nó sẽ hạn chế lưu lượng dữ liệu truyền tải giữa hệ thống và card màn hình, từ đó ảnh hưởng đến tốc độ xử lý hình ảnh. Các chương trình cho xem thông số phần cứng thường ít đề cập đến vấn đề bus RAM của card màn hình, trong khi thật ra đây mới là “linh hồn” của card màn hình. Với Riva Tuner bạn dễ dàng biết được bus RAM cũng như loại RAM mà card màn hình đó sử dụng. Chỉ cần cài đặt vào máy tính, mất một lúc để chương trình thu thập thông tin là xong. Hình 1 là thông tin card Ati Radeon X850PRO: bus RAM 256bit, 256MB DDR3 với 12 hàng lệnh pipe.
Đây chỉ mới là thông tin cơ bản nhất về card màn hình thôi. Để xem thông tin chi tiết bạn làm như sau:
- Bấm chuột vào nút Customize. Một thanh công cụ xuất hiện
, chọn nút Graphics Subsystem Diagnostic Report (thứ tư, từ trái qua), hộp thoại cùng tên xuất hiện (hình 2).
- Trong phần Available Categories sẽ liệt kê những mục thông tin về card màn hình của bạn (trong hình là card ATI). Bạn đánh dấu kiểm vào các mục: ATI specific display adapter information, ATI VGA BIOS information. Tắt hộp thoại đi, sau đó vào lại, bấm vào các dòng mà bạn đã đánh dấu hồi nãy để xem thông tin. Hình 2 cho bạn biết thêm xung nhân thật là 506,250 MHz, còn xung bộ nhớ thật là 519,750 MHz (con số trong ngoặc 1039,500 MHz gấp đôi 519,750 MHz vì ở PCI Express dữ liệu có thể truyền qua bus theo 2 hướng), dòng Memory Timings có thông số độ trễ của RAM với CAS Latency là 4.
¢ Ép xung card màn hình (overclock)
Nếu là một gamer thì đây có lẽ là tính năng hàng đầu mà bạn sẽ quan tâm. Một thực tế là các game mới thuộc hàng “sát thủ phần cứng” như Doom III, FarCry, Battlefield 2, The Elder Scrolls IV Oblivion... thường đòi hỏi card màn hình của bạn phải có băng thông lớn thì mới kham nổi một frame hình trơn tru (trên 24 khung hình / giây). Mà muốn có được băng thông rộng thì card màn hình phải hội đủ nhiều yếu tố, đó là bus RAM, xung nhân (core clock), xung bộ nhớ (memory clock) và các yếu tố như card có bao nhiêu hàng lệnh pipe, độ trễ (latency) của RAM. Ngoại trừ độ trễ ra, các yếu tố còn lại thông số càng cao thì card càng mạnh. RivaTuner có thể giúp bạn can thiệp trực tiếp vào phần cứng thông qua việc ép xung nhân và xung bộ nhớ.
- Trên thanh công cụ hiện ra sau khi bấm vào Customize, bạn bấm vào nút đầu tiên (Low- level System tweaks). Hộp thoại cùng tên hiện ra (hình 3). Tại thẻ Overclocking bạn đánh dấu chọn dòng Enable low-level hardware overclocking để kích hoạt chức năng ép xung, chọn Detect khi được hỏi.
- Ở dòng Core clock và Memory clock, bạn có thể dịch chuyển thanh trượt lên xuống tùy ý để thay đổi xung nhân hay xung bộ nhớ. Chú ý là không được dịch chuyển ra khỏi vị trí 2 đầu giới hạn, nếu vượt ra khỏi sẽ có biểu tượng dấu tam giác vàng nguy hiểm hiện ra. Theo kinh nghiệm sử dụng, bạn chỉ nên ép xung lên khoảng 10 đến 30 MHz là vừa, nếu ép quá khi vào chơi game hình ảnh sẽ bị hư không còn nhìn rõ nữa. Để xem card của mình có chạy được ở xung vừa chỉnh không bạn bấm nút Test. Nếu màn hình vẫn bình thường thì có thể chấp nhận. Bạn chọn OK rồi vào chạy thử game xem có gặp vấn đề gì về hình ảnh không. Nếu tất cả đã ưng ý thì bạn vào lại hộp thoại Low- level System tweaks bấm nút Save để lưu các thiết lập thành một profile riêng rồi đánh dấu kiểm vào dòng Apply overclocking at Windows startup. Từ đây mỗi lần mở máy lên, card màn hình sẽ tự động được Riva ép xung.
Khi được ép xung, card sẽ làm việc cật lực hơn, do đó quạt cũng cần nhanh hơn để giải nhiệt cho card. Bạn có thể chỉnh tốc độ quạt tại thẻ Fan, đánh dấu kiểm dòng Enable low- level fan control, chọn Detect khi được hỏi. Để chế độ Auto và đánh dấu kiểm dòng Apply fan settings at Windows startup là tối ưu nhất.
Trên đây chỉ trình bày 2 tính năng chính của RivaTuner, chương trình còn nhiều tính năng khác nằm trong các thẻ của hộp thoại chính và các nút khác trên thanh công cụ.
¢ Chú ý:
- RivaTuner hỗ trợ tốt nhất cho card NVIDIA, từ dòng Riva TNT hỗ trợ DirectX 6.0 đến dòng Geforce 6800 hỗ trợ DirectX 9.0c, và các dòng driver từ Detonator 2.08 đến ForceWare. Đối với card ATI, RivaTuner chỉ hỗ trợ từ dòng 8500 DirectX 8.0 đến các dòng mới nhất hiện nay hỗ trợ DirectX 9.0c và dòng driver ATI Catalyst.
- Một số card màn hình không cho ép xung trực tiếp (vì nhà sản xuất không cho phép) cho nên RivaTuner đành chịu phép trước những card này. Nhưng nếu muốn, những người am hiểu về overclocking vẫn có thể ép xung nhờ vào những thủ thuật như thay đổi, cập nhật BIOS card màn hình...
CÔNG LUẬN