Ngoài chức năng cơ bản là phát nhạc, hầu hết các máy mp3 còn có thêm chức năng “music playtext” hay “lyric shows” (một số hãng còn giới thiệu là “mini karaoke”), tức là cho lời bài hát chạy trên màn hình của máy. chức năng này giúp bạn tập hát những bài hát tiếng nước ngoài, cụ thể là tiếng anh, hoặc để luyện thêm tiếng anh. nhưng làm thế nào để lời có thể hiển thị được trên máy mp3?
Nhiều bạn lầm tưởng rằng đơn giản chỉ cần chép lời bài hát vào phần “Lyrics” trong ID3Tag (phần chứa thông tin về bài hát) là xong, nhưng thật ra cách này chỉ hiển thị được khi dùng trên máy tính (PC). Trong máy MP3 phần lời bài hát được tách riêng ra thành một tập tin có định dạng .lrc. Mỗi máy chỉ có vài tập tin mẫu đi kèm và hầu hết không kèm theo chương trình tạo lời bài hát theo dạng này, cũng không có hướng dẫn!
Tập tin .lrc có cấu trúc như sau:
[phút:giây.phần trăm giây] Lời bài hát
Ví dụ:
[00:01.27] Take me to your heart - Michael Learns To Rock
[00:17.80] Hiding from
[00:18.43] the rain and snow
[00:20.74] Trying to forget
[00:22.33] but I wont let go
Bạn có thể thêm tên bài hát, ca sĩ... thể hiện ở đầu bài hát, ví dụ:
[artist:Michael Learns To Rock]
[title:Take me to your heart]
[album:Vol3]
Lưu ý: Phút, giây, phần trăm giây gồm 2 chữ số, và lời cũng có độ dài nhất định tùy máy.Vì số phút của một bản nhạc thường là dưới 10 nên bạn phải thêm số 0 ở trước.
Cấu trúc đơn giản là vậy, tuy nhiên để làm được một file lời bài hát .lrc, bạn cũng phải bỏ ra một chút thời gian. Đầu tiên, bạn phải có được lời của bài hát đó rồi chép vào NotePad. Sau đó khi nghe nhạc bằng các chương trình nghe nhạc trên máy tính, bạn phải để ý đến thời gian từng đoạn bài hát xuất hiện để khớp với từng đoạn lời tương ứng, theo cấu trúc trên. Cuối cùng bạn lưu lại (Save) với tên bài hát, và đuôi .lrc. Lưu ý là tên file bài hát MP3 và tên tập tin .lrc tương ứng với bài hát ấy phải hoàn toàn giống nhau, và hai file này phải được đặt cạnh nhau. Một lưu ý quan trọng nữa là khi Save, bạn phải chọn bảng mã “ANSI” trong mục Encoding, đối với WinXP.
Bước thứ hai là bước thử nghiệm. Bạn dùng phần mềm JetAudio 6.x, mở bài hát lên, lúc này lời bài hát đã hiện lên giống như Karaoke vậy (nếu vẫn chưa chịu hiện, bạn hãy bấm “Show Lyric”). Bạn nghe và nhìn lại xem đã khớp chưa. Nếu chuẩn thì bạn có thể chép cả 2 tập tin sang máy MP3 được rồi đấy.
Sau một thời gian tìm kiếm, tôi đã đã tìm ra trang web http://www.lrcdb.com để các bạn đỡ phải mất nhiều thời gian. Đây là thư viện lời nhạc MP3 dạng .lrc lớn nhất hiện nay về mảng tiếng Anh. Bạn chỉ việc bấm vào mục “Browse lyrics” hay gõ tên bài hát vào ô “Search”, rồi chọn “Download now” để lưu file .lrc vào máy, sau đó đổi tên cho giống với tên bài hát. Tuy nhiên dạng thức “phút” lại thiếu một số 0 ở trước nên bạn phải tự thêm vào (dùng chức năng “Find and Replace” trong MS Word). Trên trang web còn có Plug-in giúp hiển thị lời bài hát theo kiểu Karaoke cho Winamp.
Rất tiếc là các máy MP3 lại không hỗ trợ tiếng Việt Unicode nên bạn chỉ có thể gõ tiếng Việt không dấu trong phần lời bài hát. Hiện nay ở Việt Nam cũng chưa có trang web nào có chứa thư viện lời bài hát .lrc nên các bạn phải... tự làm nếu muốn có.
Khi mua máy, bạn nên xem kỹ trong catalog để biết chiếc máy MP3 mình sắp mua hoặc đang dùng có hỗ trợ chức năng này không. Nếu có thì sau khi đọc xong bài viết này, bạn hoàn toàn có thể tự thử nghiệm rồi đấy.
Thực hiện đơn giản hơn với JetAudio:
Ở phần trên các bạn đã biết cách làm một file .lrc giúp hiển thị lời bài hát trên máy MP3, nhưng đó là cách làm thủ công, hơi mất thời gian, chỉ nhằm giúp các bạn hiểu nguyên lý. Thực tế có cách làm nhanh hơn với phần mềm nghe nhạc thông dụng JetAudio 6.x.
Đầu tiên, các bạn phải có sẵn lời bài hát, rồi copy toàn bộ lời vào clipboard. Tiếp đó bạn mở thư mục cài đặt JetAudio (...\Program Files\JetAudio), chọn JetLyric, cửa sổ Lyric Maker hiện ra, lúc này bạn mới Paste đoạn lời bài hát vào vùng soạn thảo của Lyric Maker. Đưa con trỏ về dòng đầu tiên, bấm “Play” để bắt đầu phát bài nhạc. Bạn dùng 2 thao tác bấm F9 để chèn đoạn thời gian (Insert Time code), bấm F10 để hủy đoạn thời gian đó. Như vậy, cách này nhanh hơn nhiều so với việc cặm cụi gõ thủ công từng đoạn.
Sau khi làm xong, có 2 lựa chọn: một là vào File > Save lyrics to Tag để đưa lời bài hát dạng karaoke vào ID3Tag và chỉ nghe được trên máy tính; hai là tạo ra một file .lrc riêng để có thể nghe được cả trên MP3 lẫn trên PC: bạn chỉ việc copy đoạn lời đó vào NotePad rồi lưu lại với định dạng .lrc cùng nơi với bài nhạc là xong. Trong trường hợp này vì JetAudio tạo TimeCode với định dạng là [00:00:000] nên bạn phải sửa dấu hai chấm (:) ở giữa số giây và phần trăm giây thành dấu chấm (.), đồng thời xóa bớt đi một số 0 ở 000.
Trong quá trình làm các bạn sẽ khám phá thêm nhiều điều thú vị, và nếu có gặp khó khăn các bạn có thể trao đổi với người viết bài này qua email.
ĐỖ XUÂN BÁCH