B. Phương án cứu file cho một số trường hợp cụ thể thường gặp
1. Toàn bộ ổ cứng bị xoá hoặc không thể boot.
Không nên quá lo lắng: về cơ bản, mất ổ cứng hoặc mất file đều như nhau, miễn ổ cứng đó hoạt động được & thực thi các tác vụ đọc/ghi bình thường. Các phần mềm đề cập ở phần trước của bài vẫn dùng tốt trong trường hợp này. Nếu điều kiện không cho phép gắn ổ cứng vào PC khác, bạn có thể thử qua vài bộ công cụ cứu chữa không cần hệ điều hành, hoặc dùng thử bộ đĩa khởi động PartPE “Mini Windows”, hoặc “chuyên nghiệp” hơn, Linux live CD – chạy hệ điều hành ngay trên ổ CD.
Nếu đã thực sự tuyệt vọng, vài mẹo nhỏ đôi khi có tác dụng bất ngờ, như .. nhét ổ cứng vào tủ lạnh. Cách này sẽ "phá nát" ổ cứng ngay sau lần đọc đầu tiên khi lấy ra khỏi tủ lạnh, nhưng vừa đủ để cứu dữ liệu nếu bạn có sẵn ổ cứng thay thế.
2. Tìm và cứu ảnh
Tất cả các phần mềm đề cập ở phần 1 đều cứu được ảnh bị xoá trên ổ cứng hoặc thẻ nhớ của máy ảnh số. Nhưng có một số phần mềm miễn phí khác như Zero Assumtion Digital Image Recovery “chuyên nghiệp” hướng vào tìm và cứu ảnh bị xoá.
3. Cứu file .doc của Word
Ngoài sử dụng phương pháp quét-tìm cứu truyền thống, bạn có thể thử tìm file sao lưu tự động của Word theo các bước sau đây:
Mở Word, tìm menu Tools > Options > đúp chuột vào Auto Recover files trong mục File Location và ghi nhớ đường dẫn. Tắt Word, mở folder theo đường dẫn vừa tìm được, tìm tất cả các file có đuôi .ASD còn sót lại. Đây là các file tự động sao lưu được Microsoft Word tạo ra trong quá trình làm việc.
Bạn cũng có thể thiết lập sao lưu tự động trong mục Tools > Options > Saves, đánh dấu chọn “Always create backup copy”, và chọn thời gian “Save automatically every x seconds” xuống mức thấp nhất.
4. Cứu file từ đĩa CD hoặc DVD
Đĩa quang lưu trữ thuận tiện, nhưng lại dễ hỏng nếu bảo quản không đúng cách. Các sản phẩm ở phần 1 khó dùng với đĩa quang, do đó bạn nên thử qua CD Recovery Toolbox. Đây là phần mềm chuyên dùng đọc đĩa CD/DVD hỏng, cố gắng đọc và cứu được tất cả những phần còn đọc được. Nếu vẫn không ăn thua, bạn cũng có thể thử CDCheck, bản dùng thử 30 ngày.
Đôi khi vài mẹo nhỏ đơn giản đến bất ngờ cũng giúp được, như lau bề mặt đĩa bằng vải mềm. Nếu không hiệu quả, thử bôi thêm một ít … thuốc đánh răng và lau lại lần nữa. Nếu may mắn lấy lại được dữ liệu, hãy sao lưu ngay ra một bản khác trước khi quá muộn!
C. Phòng bệnh hơn chữa bệnh
Bất kể vì lý do gì, cách phòng ngừa mất dữ liệu tốt nhất chính là sao lưu đều đặn. Đơn giản như thường xuyên lưu file ra đĩa CD/DVD và bảo quản cẩn thận, hay “chuyên nghiệp” như dùng các công cụ sao lưu của Windows để sao lưu toàn bộ ổ cứng.
Hoàng Hải