Hiện nay đang rộ lên việc tạo ra các phần mềm chạy trên USB một cách đơn giản bằng cách copy toàn bộ thư mục cài đặt trong Program Files. Tuy nhiên điều bất tiện của cách làm này là bạn chỉ dùng cho chính mình, đem gửi cho người khác thì không hay vì có quá nhiều file phải gửi. Nhiều bạn đã nén lại bằng Winrar hoặc Winzip nhưng muốn dùng thì phải giải nén, hơn nữa file nén đôi khi cũng bị lỗi nên không chạy được. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách tạo một chương trình portable thật “pro”, có khả năng tự cài đặt khi bấm chuột vào nó, giống như những chương trình khác. Điều này bạn có thể làm thật dễ dàng bằng Winrar. Mặt khác, bằng phương pháp này, bạn có thể mở chương trình của mình trên những máy không có Winrar.
¡ CHỌN LỰA CHƯƠNG TRÌNH:
Bạn có thể làm một chương trình tự chạy kiểu này cho bất cứ thứ gì, từ một văn bản Word, Excel, PowerPoint... cho đến một phần mềm, đều có thể chạy “portable”. Tất cả các phần mềm đều có khả năng chạy “portable” miễn là bạn đang dùng tài khoản Administrator, và cho phép can thiệp vào Registry. Trong bài này, bạn sẽ thực hiện chương trình chạy trên USB của Outlook Express (việc thực hiện cho các phần mềm khác cũng tương tự).
Trước tiên, bạn cần phải có Winrar trong máy. Chương trình này có thể tải tại http://www.box.net/public/a7sn90dov3. Sau khi cài đặt, bạn mở Winrar lên.
Vào File > Browse for folder > My computer > Local Disk C > Program Files > Outlook Express > OK.
Ngay lập tức, các file trong thư mục Outlook Express sẽ xuất hiện trong Winrar của bạn. Tô khối chọn hết tất cả các file đó rồi bấm phím Add, hoặc bấm chuột phải lên thư mục Outlook Express và chọn Add to archive... (nên làm theo cách này để cố định file sau khi được cài đặt vào một thư mục cho trước). Một pop-up hiện lên, bạn hãy chọn các mục: Create SFX archive, Create solid archive, Put authenticity verification, Put recovery record, Test archived files, Lock archive. Mục đích của chọn lựa này là để bảo đảm cho các file được bảo vệ không bị “sứt mẻ” trong quá trình tạo file tự chạy.
Tiếp theo trong phần Archive name, bạn có thể thay đổi tên Outlook Express.exe thành một cái tên khác tùy ý hoặc để tên theo mặc định của Winrar cũng được, ở đây tôi đổi tên nó thành Outlook Express Portable.exe.
¡ CHỌN CHỖ LƯU FILE:
Bạn sẽ chọn chỗ để lưu file “thành phẩm”: bấm nút Browse, chọn Desktop > Open để file exe sau khi tạo xong sẽ được đưa tới desktop, việc này phòng ngừa trường hợp sau khi tạo xong file thì Winrar đặt nó ở chỗ nào đó trong máy mà bạn không... tìm được.
Chuyển sang thẻ Advanced, mục NTFS Options, chọn: Save file security, Save file streams, điều này sẽ hỗ trợ tốt hơn cho những phần mềm portable chạy trong nền NTFS. Mục Recovery record, tăng giá trị phục hồi lên tối đa 10 phần trăm nhằm giúp Winrar phục hồi lại những lỗi phát sinh trong quá trình di chuyển file trên mạng hay từ thiết bị lưu trữ này sang thiết bị lưu trữ khác. Phím Compression, mục General compression, chọn giá trị của Dictionary size là 4096 KB. Tùy chọn này giúp cho việc nén file đạt đến mức độ an toàn và hoàn hảo nhất trong khả năng cho phép của Winrar và kỹ thuật nén của các chương trình hiện nay. Bấm OK để xác nhận cài đặt.
Thẻ SFX Options... mục General, dòng Path to extract - chọn Create in the current folder để chương trình của bạn sau này khi được người khác kích hoạt sẽ tự động cài vào ngay đúng vị trí đặt file exe. Ngoài ra, bạn cũng có thể chọn mục Create in “Program files” nếu bạn muốn file sau khi cài đặt được đưa vào Program Files trong ổ C, hoặc chọn Absolute path nếu bạn muốn cài đặt vào một vị trí chính xác nào đó trong máy. Tuy nhiên hai thiết lập này chỉ có giá trị khi bạn cài đặt chương trình của bạn trong máy có tài khoản Administrator. Riêng với chọn lựa Absolute path, bạn có thể cài chương trình vào trong My Doccument của All Users (mặc định trong Window XP).
¡ ĐẶT CÁC ĐIỀU KHOẢN:
Muốn chương trình của bạn có vẻ “xịn” và giống như một chương trình có bản quyền, hoặc bạn muốn người dùng biết thêm thông tin và sản phẩm của mình, bạn có thể đặt thêm các màn hình để thể hiện thông tin của bạn. Cũng trong thẻ SFX Options, mục Text and Icon, dòng Title of SFX Window - nhập tên của cửa sổ cài đặt, dòng Text to display in SFX window - nhập lời nhắn, câu hỏi, đề nghị hay bất kỳ điều gì bạn thích vào trong đó. Bạn cũng có thể viết đôi lời giới thiệu về mình ở đây. Nếu bạn đã soạn sẵn chúng thành một bài văn dài thì bấm phím Load text from file..., chọn file văn bản rồi bấm Open để đưa chúng vào trong Text to display in SFX window. Lưu ý là chương trình chỉ hỗ trợ cho những file có định dạng txt, htm hoặc html mà thôi.
Mục License, dòng Title of license window, bạn điền tên của điều khoản quy định khi dùng chương trình, hoặc tên phiên bản chương trình... Dòng License text, bạn viết nội dung của điều khoản đó, hoặc viết những lưu ý khi sử dụng chương trình. Nếu không rành về việc viết các hợp đồng sử dụng kiểu này, bạn có thể copy lại từ bất kỳ một chương trình nào khác và lưu lại trong Notepad rồi bấm phím Load from text, chọn file đã lưu đó để đưa nó vào trong License text.
Cuối cùng qua thẻ General, bấm Save current settings as default, thiết lập lưu lại những điều bạn vừa làm ở trên để sau này khỏi phải tốn công làm lại chúng một lần nữa.
¡ XÂY DỰNG CÁC BIỂU TƯỢNG:
Muốn chương trình của bạn trông bắt mắt hơn, bạn có thể thay đổi để đưa thêm các icon, shorcut vào. Thẻ SFX options, mục Text and Icon, dòng Customize SFX icon - Load SFX icon from the file, bấm nút Browse > My Computer > Local Disk C > WINDOWS > System32. Trong Files of type - bấm nút có hình mũi tên tam giác rồi chọn All files, sau đó chọn icon.
Muốn thêm shortcut của chương trình để có thể chạy trực tiếp, bạn chuyển qua thẻ Advanced > Shortcuts, bấm Add shortcut, chọn chỗ để đặt shorcut - bạn có thể chọn một trong bốn vị trí sau: Desktop, Start Menu, Start Menu > Programs > Startup. Bạn nên chọn Desktop để dễ thao tác hơn. Tiếp theo, trong dòng Source file name bạn viết tên của file muốn tạo ra - ví dụ Outlook Express Portable, dòng Destination folder: chỉ rõ folder chứa shortcut, trong trường hợp này là Desktop, dòng Shortcut description: điền kiểu định dạng mô tả của shortcut - ví dụ Outlook Express Portable, dòng Shortcut name: đặt tên cho shorcut đó, ví dụ Outlook Express Portable.
¡ THIẾT LẬP TIẾN TRÌNH CÀI ĐẶT:
Bạn có thể thiết lập các kiểu hình cài đặt khác nhau tùy thuộc nhu cầu của mình. Thẻ SFX Options..., mục Modes, dòng Silent mode chọn Display all nếu muốn thể hiện hết tất cả tiến trình cài đặt, chọn Hide start dialog nếu muốn không hiển thị phần thông tin ban đầu về các tài khoản khi sử dụng chương trình của bạn, chọn Hide all nếu muốn giấu bí mật tiến trình cài đặt khi bạn không muốn người khác biết chương trình của bạn chứa những chương trình gì. Dòng Overwrite mode, chọn Ask before overwrite nếu muốn chương trình thông báo cho người cài đặt biết có hiện tượng trùng file khi cài đặt, Overwrite all files để thiết lập cho phép chương trình tiếp tục cài đè lên file trùng tên có trước đó, hoặc Skip existing files để chương trình bỏ qua các file trùng tên đã có trước đó.
¡ KÍCH HOẠT CÁC CHƯƠNG TRÌNH SAU CÀI ĐẶT:
Bạn có thể thiết lập để chương trình được kích hoạt ngay sau khi cài đặt: Vào thẻ SFX Options..., mục General, dòng Setup Program, nhập đường dẫn đến file đó - trong trường hợp này, bạn nên chọn ngay chính file kích hoạt chương trình, ở đây là file msimn.exe của chương trình Outlook Express Portable.
Cuối cùng bấm phím Save current settings as default > OK một lần nữa để lưu lại những thiết lập bạn vừa đặt xong. Bây giờ bạn chuyển qua thẻ General, bấm OK để chương trình bắt đầu tạo ra file tự chạy cho bạn.
Tắt cửa sổ Winrar đi, sau đó quay trở lại desktop, bạn sẽ thấy file Outlook Express Portable.exe của mình nằm sẵn ở đó. Hãy đưa nó vào USB rồi bấm đôi để chạy nó.
NGUYỄN TỬ VƯƠNG